Polska krajem książek "za późno"
Potrzeba nowych bohaterów

Oferta niemieckiego wydawcy MEDU-Verlag do polskich autorów, który zaprasza ich do współpracy, otwiera wiele zamkniętych dla nich dotąd drzwi. Kruszy konieczność znajomości krajowych układów i salonu, w których niesalonowcy, nieobecni, niemodni, nieprzystawalni i nie "krewni i znajomi królika" nie mieli dotychczas szans. W hermetycznym świecie polskich wydawców z postkomunistyczną świadomością, promujących i lansujących polską literaturę
i rzeczywistość na własną miarę, nie wypada poruszać się i pisać inaczej niż obowiązujące schematy życiorysów.

Brakuje w nich miejsca dla wszystkich "wykopanych" z Ojczyzny z ich niejednokrotnie wstrząsającymi dla "poprawnych" obywateli przeżyciami; brakuje w nich miejsca dla faktycznych realiów i problemów III Rzeczpospolitej, która nie objawia im się jako kraina marzeń; brakuje w nim miejsca dla opisujących normalność daleką od knajpianych oraz kochających i żyjących inaczej bohaterów; brakuje w nim miejsca dla niepoprawnych politycznie i życiowo, tych, którzy pojmują i opisują inaczej świat niż oczekiwania wydawców z ich budowaniem polskiej literatury dalekiej od romantycznego przesłania literatury narodowej. Narodowej, bo towarzyszącej i opisującej pełne losy narodu.

Te dwa światy dzieli barykada doświadczeń, okopy oczekiwań; nie przystaje tu ani świat realny, ani świat dążeń i marzeń.

Pisanie do szuflady w braku niemożności przebicia sformalizowanej skorupy - to realność wielu polskich autorów, szukających ujścia w alternatywnych rozwiązaniach. Jednym z nich jest poszukiwanie miejsca dla własnej twórczości w świecie. To wyjątkowo trudne przebicie w obcej kulturze i języku okazuje się niejednokrotnie łatwiejsze do pokonania na neutralnym gruncie, gdzie nie obowiązuje już salonowa norma. To szansa zaistnienia w świecie unijnym i poprzez ten świat dotarcia do narodowej kultury i wymuszenia zmian na polskim rynku czytelniczym. Zmian oczekiwanych, których proces wraz ze zmianami politycznymi już się zaczął. Obecności literatury nadal drugiego obiegu - literatury emigracyjnej i nieprzystającej krajowej. O historycznym znaczeniu, randze i ważności wydawnictw emigracyjnych napisano już bardzo wiele i ten wspaniały rozdział zasługuje na oddzielne i specjalne omówienia jako samoistny temat.

Wydawnictwo MEDU-Verlag wydało już dwie powieści polskiego pisarza i reżysera, mieszkającego w Niemczech Wojciecha Kopcińskiego. Rodzą się pytania: dlaczego i jak długo polski autor będzie szukał swego miejsca w innym niż polskie wydawnictwie i w obcym języku? Co kieruje polskim rynkiem wydawniczym, że staje niejednokrotnie zamknięte przed własną literaturą? Potrzeba nowych bohaterów. Na miarę naszych czasów i zmian w nim zachodzących. Norwid o polskim rynku wydawniczym napisał, że każda na nim książka ukazuje się "za późno". Trzeba to zmienić.

Ruch Rodaków swoimi inicjatywami jednoczącymi kulturę polską, obecnością jedności literatury narodowej na stoisku RR na Targach Tajwan 2007 (praca pani Hanny Shen, pana Mirosława Rymara i innych zaangażowanych osób) oraz wydawca MEDU-Verlag pan Stefan Fassel-Wenz, otwarty na polską literaturę bez retuszu - stwarzają takie możliwości.

Anna Witek

02. 02. 2007r.
RODAKpress